Cấu tạo van 1 chiều chi tiết

Cấu tạo van 1 chiều là một chủ đề quan trọng khi nói về các hệ thống sử dụng van để kiểm soát dòng chảy. Với vai trò đặc biệt trong các ngành công nghiệp và kỹ thuật, cấu tạo van 1 chiều đóng vai trò quan trọng trong việc chỉ cho dòng chảy diễn ra theo một hướng duy nhất. Hãy cùng tìm hiểu về cấu tạo và nguyên lý hoạt động của van 1 chiều qua bài viết dưới đây!

Van 1 chiều là gì?

Van một chiều hay còn được gọi là van chống chảy ngược, tiếng Anh gọi là Check Valve (hoặc One-way valve hay non-return valve). Đây là loại van được thiết kế để chỉ cho phép chất lỏng hoặc khí lưu thông theo một hướng nhất định. Đồng thời, nó cũng ngăn chặn dòng chảy theo hướng ngược lại. Nhằm bảo vệ thiết bị hoặc hệ thống khỏi tác động ngược.

Việc lắp đặt van một chiều đòi hỏi chú ý lắp đúng chiều (thường được đánh dấu trên thân van) để đảm bảo hoạt động hiệu quả. Một ví dụ phổ biến của loại van này là trong hệ thống phòng cháy chữa cháy. Trong trường hợp áp suất của bơm giảm đột ngột, nếu không có van một chiều lắp đặt ở phía trước bơm, dòng chảy có thể đảo ngược và tác động ngược lại. Qua đó, gây hư hỏng nghiêm trọng cho bơm và hệ thống.

Cấu tạo van 1 chiều chi tiết?

Van một chiều cánh bướm

Cấu tạo

Van một chiều cánh bướm được cấu thành từ ba thành phần chính:

• Thân van: Thường được làm từ gang hoặc inox.
• Lá van: Gồm hai nửa tạo thành hình dạng giống cánh bướm. Lá van được chế tạo từ vật liệu Inox CF8/CF8M.
• Lò xo: Được lồng vào trục giữa hai lá van.

Ngoài ra, van một chiều cánh bướm còn bao gồm các chi tiết khác như gioăng đệm, chốt và vòng đệm. Cấu trúc này phù hợp cho cả hệ thống xử lý nước sạch và xử lý nước thải.

Nguyên lý hoạt động

Nguyên lý hoạt động của van một chiều dạng cánh bướm như sau:

Khi không có dòng chất lưu chạy qua van, lá van được giữ ở vị trí “Đóng” do tác động của lực đẩy từ lò xo. Khi có dòng chất lưu chạy qua, áp suất của dòng chất đẩy hai cánh lá van ra khỏi vị trí đóng.

Khi dòng chất dừng lại, lá van chịu áp suất từ lò xo và dòng chất ngược. Do đó, lá van quay trở lại vị trí đóng. Van đóng ngăn chặn dòng chất lưu chạy theo hướng ngược vào cửa van.

Cấu tạo van một chiều lá lật

Cấu tạo

Van một chiều lá lật bao gồm ba bộ phận chính: thân van, nắp van và lá van.

• Thân van: Được chế tạo từ các vật liệu có độ bền cao như thép, gang hoặc đồng. Thân van có tác dụng bảo vệ các chi tiết bên trong.
• Nắp van: Nắp van được gắn trực tiếp qua mặt bích và các bu lông, nằm ở phía trên thân van. Nắp van có thể dễ dàng tháo rời để kiểm tra và bảo trì.
• Lá van (hoặc đĩa van): Lá van có hình dạng tròn và được chế tạo từ vật liệu inox hoặc thép không gỉ. Bên ngoài, lá van được bọc bằng lớp cao su. Lá van có khả năng quay xoay xung quanh trục và mở đến góc 45°.

Nguyên lý hoạt động

Dòng chất lưu chạy qua tác động áp suất lên lá van, khiến nó tự động mở ra. Mức áp suất mở lá van phụ thuộc vào tốc độ và lưu lượng của dòng chất lưu. Áp suất càng lớn, lá van càng mở nhiều. Khi dòng chất lưu dừng lại, lá van sẽ từ từ đóng dần theo sự giảm áp suất.

Cuối cùng, lá van giữ nguyên vị trí đóng hoàn toàn nhờ tác động của trọng lực. Cấu trúc van một chiều này với lá van được thiết kế nghiêng 45° giúp van đóng nhanh chóng và giảm thiểu sự va đập của dòng chất lưu.

Cấu tạo của van một chiều lò xo

Cấu tạo

Van một chiều dạng lò xo được cấu tạo từ bốn thành phần chính:

• Thân van: Được đúc từ vật liệu như đồng, gang hoặc inox.
• Đĩa van: Có hình dạng tròn và được sử dụng để kín khi van đóng. Đĩa van được làm từ các vật liệu như đồng, gang bọc cao su hoặc inox.
• Ty van: Kết nối đĩa van với đáy van.
• Lò xo: Đây là thành phần quan trọng trong cấu tạo van một chiều lò xo. Lò xo giữ đĩa van ở vị trí đóng và định hướng dòng chất lưu theo một hướng nhất định.

Nguyên lý hoạt động

Van một chiều lò xo hoạt động tự động theo nguyên lý sau: Khi không có chất lưu thông qua van, lực nén từ lò xo giữ đĩa van chặt ở vị trí đóng. Khi chất lưu xuất hiện, áp lực chất lưu vượt lên trên lực đàn hồi của lò xo, làm lò xo bị nén. Đĩa van bị đẩy ra khỏi vị trí đóng, cho phép chất lưu đi qua van. Khi dòng chảy dừng lại, áp lực dòng chảy ngược và lực kéo của lò xo đẩy đĩa van trở lại vị trí đóng.

Cấu tạo của van một chiều dạng trượt

Cấu tạo

• Van một chiều dạng trượt được cấu tạo gồm trục đường ống dẫn vuông góc với mặt đỡ.
• Phần trượt nằm trên mặt đỡ và được duy trì ngang với yêu cầu của van.
• Trong trường hợp van một chiều dạng trượt được lắp đặt trên một đoạn ống nằm dọc, lò xo được sử dụng để hỗ trợ và giữ chặt phần trượt.
• Cấu trúc van một chiều này có thể thay đổi với cấu trúc bi trượt, thích hợp cho các đường ống nhỏ.

Nguyên lý hoạt động

Nguyên lý hoạt động của van một chiều dạng trượt diễn ra theo các điểm quan trọng sau: Khi có chất lưu thông qua, nó làm cho phần trượt của van một chiều di chuyển lên và xuống trên mặt đỡ. Đối với van một chiều dạng bi trượt, bi di chuyển ngang. Khi phần trượt di chuyển lên, chất lưu chất được cho qua đường ống. Khi chất lưu dừng lại, không có lực đẩy tác động. Phần trượt ở vị trí đóng do trọng lực, ngăn chặn chất lưu chuyển qua.

Cấu tạo van một chiều cho máy bơm hút chân không

Cấu tạo

Van một chiều cổng hút cho máy bơm hút chân không được cấu tạo từ các thành phần sau: Bulong, vòng đệm, lò xo, tấm đỡ, miếng cao su. Van một chiều cổng hút được lắp đặt tại cổng hút của bơm. Van một chiều cổng xả được lắp đặt tại cổng xả trên Stator của bơm hút chân không. Số lượng và kích thước của van một chiều cổng xả phụ thuộc vào công suất của bơm (thường từ 2-6 cái).

Cơ chế hoạt động

Cơ chế hoạt động của van một chiều cổng hút cho máy bơm hút chân không như sau:

Tại cổng hút của bơm chân không

• Khi không có luồng không khí, hơi nước hút vào bơm, lực nén từ lò xo khiến cho đĩa van (vòng đệm, tấm cao su) giữ vị trí đóng.
• Khi không khí được hút qua cổng xả, áp lực tăng lên vượt qua lực đàn hồi của lò xo, đẩy đĩa van ra khỏi vị trí đóng để không khí đi vào buồng bơm.
• Khi không có không khí qua cổng hút, lực giãn của lò xo và áp suất dòng chảy ngược làm van trở lại vị trí đóng ban đầu.

Tại cổng xả của bơm

Nguyên lý hoạt động của van một chiều cổng xả tương tự như van cổng hút. Sự khác biệt là chất lượng chuyển động qua van là không khí và dầu được đẩy ra khỏi buồng bơm.

Vai trò của van một chiều

Van một chiều cổng hút cho máy bơm hút chân không có vai trò quan trọng như sau:

• Van một chiều tại cổng hút giúp kín buồng bơm và hướng dòng không khí chỉ đi vào buồng bơm, ngăn không cho không khí quay lại đường ống hút (đặc biệt khi cánh bơm di chuyển).
• Cấu tạo van một chiều cổng xả cho phép không khí và dầu chuyển động qua – chỉ cho phép dòng chảy theo hướng thuận và ngăn chặn dòng chảy ngược lại.
• Do van một chiều đóng kín, không khí không thể trở lại buồng bơm khi có cánh bơm đi qua vị trí xả.
• Khi máy bơm dừng hoạt động, van một chiều đóng vai trò chặn không cho không khí từ bên ngoài quay lại đường ống, ngăn chặn dầu từ việc quay trở lại buồng bơm.

Van một chiều là một phụ kiện quan trọng trong các máy bơm và hệ thống thủy lực. Hiểu về cấu tạo và cơ chế hoạt động sẽ giúp bạn lựa chọn và sử dụng van một chiều phù hợp cho thiết bị và hệ thống của mình.

Trên đây là đặc điểm cấu tạo van 1 chiều cùng nguyên lý hoạt động của mỗi loại. Mong rằng, với những thông tin trên sẽ mang đến nhiều kiến thức hữu ích cho quý bạn đọc!