Hiểu biết chung về hệ thống phòng cháy chữa cháy

Hệ thống phòng cháy chữa cháy là bộ sưu tập các thiết bị được thiết kế để phát hiện, báo động và ngăn chặn kịp thời đám cháy. Nhằm giảm thiểu tối đa những thiệt hại không mong muốn cho con người và tài sản. Thường thì việc lắp đặt hệ thống phòng cháy được giao cho các đơn vị chuyên nghiệp, có uy tín và đảm bảo chất lượng. Cùng với việc kiểm tra và giám sát chặt chẽ trước khi đưa vào sử dụng. Vậy bạn hiểu gì về hệ thống này? Cùng tìm hiểu chi tiết dưới đây nhé!

Hệ thống phòng cháy chữa cháy là gì?

Hệ thống chữa cháy  hay còn được gọi là hệ thống PCCC hay hệ thống cứu hỏa. Đây là một phần thiết yếu không thể thiếu trong các công trình, nhà máy, xí nghiệp, tòa nhà. Nó được thiết kế với mục đích chính là giảm thiểu thiệt hại các tài sản và con người trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn.

Để xây dựng một hệ thống an toàn cháy nổ có hệ thống cứu hỏa trong và ngoài nhà. Chúng ta cần có hệ thống phun nước được thiết kế phù hợp với các yêu cầu cơ bản như quy định độ cao, diện tích, chiều cao xây dựng và mục đích sử dụng. Hệ thống này định nghĩa các thiết lập vị trí và yêu cầu cài đặt phù hợp. Nó bao gồm các thành phần như: nước chữa cháy, máy bơm chữa cháy, cứu hỏa, van báo động, vòi phun, công tắc áp suất, báo nước và hệ thống báo động tự động.

Từ nền tảng của lý thuyết về điều khiển tự động, tài liệu “Xây dựng hệ thống phòng cháy chữa cháy” mang lại một cái nhìn tổng thể về lý thuyết và thực hành trong xây dựng hệ thống phòng cháy chữa cháy. Nó bao gồm cấu trúc, nguyên lý hoạt động, phân tích, lựa chọn và sử dụng các thiết bị tiêu biểu. Cũng như thiết kế hệ thống phòng cháy chữa cháy cho tòa nhà. Tài liệu “Hệ thống phòng cháy chữa cháy tòa nhà” tập trung vào sự kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, và cũng giải thích các thông số kỹ thuật, truyền thuyết, đường cong và biểu đồ quan trọng cần thiết cho việc lựa chọn.

Tài liệu “Xây dựng hệ thống phòng cháy chữa cháy” được thiết kế để dạy cho các chuyên ngành công nghệ điện trong các trường đại học và cao đẳng, với thời lượng giảng dạy khoảng 40 giờ. Nó cũng cung cấp giá trị tham khảo hữu ích cho các nhân viên kỹ thuật và kỹ sư tham gia xây dựng công nghệ điện. Hơn nữa, tài liệu này cũng là một tài liệu tham khảo tốt cho các trường cao đẳng.

Hệ thống PCCC được chia thành hai loại chính là: PCCC trong nhà và PCCC ngoài trời.

Hệ thống PCCC trong nhà

Hệ thống phòng cháy chữa cháy trong tòa nhà được cài đặt nhằm giải quyết các sự cố cháy nổ xảy ra bên trong tòa nhà. Hệ thống này bao gồm nhiều phương pháp chữa cháy như: hệ thống phun nước, sương mù nước, bọt, carbon dioxide, haloalkane và bột khô. Theo thống kê, việc cài đặt hệ thống phòng cháy chữa cháy trong nhà là một giải pháp an toàn. Chúng cũng rất cần thiết để đảm bảo tính mạng và tài sản của con người.

Hệ thống chữa cháy cần được lắp đặt và thiết kế phù hợp với tính chất và yêu cầu sử dụng của tòa nhà. Hệ thống ống, vòi, vòi phun nước cần được bố trí tại các vị trí dễ tiếp cận và dễ bắt lửa. Ví dụ, vòi lấy nước thường được đặt gần cầu thang để dễ tiếp cận trong trường hợp khẩn cấp. Ngoài ra, việc bảo trì và kiểm tra định kỳ hệ thống phòng cháy chữa cháy cũng rất quan trọng để đảm bảo tính hiệu quả của nó.

Các nguyên tắc chữa cháy bao gồm phân chia, đè nén, pha loãng, làm mát và triệt tiêu. Tuy nhiên, nguyên tắc chữa cháy của mỗi chất chữa cháy có thể khác nhau. Ví dụ, nước được sử dụng để làm mát, pha loãng và phân chia ngọn lửa. Tuy nhiên, để dập tắt đám cháy, bất kể chất chữa cháy nào, ngọn lửa phải được bao phủ và bao quanh trước. Do đó, hệ thống chữa cháy phải cung cấp áp suất và lưu lượng chất chữa cháy phù hợp để đạt được hiệu quả chữa cháy tối đa.

Hệ thống PCCC ngoài trời

Trong trường hợp tòa nhà, chung cư, xí nghiệp hay nhà máy gặp phải đám cháy lớn mà hệ thống chữa cháy trong nhà không đủ để dập tắt hoặc có nguy cơ lửa lan rộng. Lúc này cần sử dụng hệ thống chữa cháy ngoài trời có công suất cao hơn.

Hệ thống chữa cháy ngoài trời có thể được tìm thấy dọc theo các tuyến đường phố từ vỉa hè đến lòng đường. Hệ thống chữa cháy ngoài trời được chia thành hai loại chính: hệ thống cố định và hệ thống di động.

• Hệ thống PCCC ngoài trời cố định: Hệ thống chữa cháy ngoài trời cố định gồm nhiều thành phần. Nó bao gồm trụ cứu hỏa để cấp nước và bơm nước. Hệ thống này được trang bị các thiết bị PCCC như máy bơm tăng áp, van khóa, lọc rác, van 1 chiều, van góc chữa cháy và vòi phun nước. Khi phát hiện đám cháy, trụ cứu hỏa lấy nước và cấp nước thông qua vòi phun nước để dập tắt đám cháy tại các điểm cần thiết.
• Hệ thống PCCC ngoài trời di động: Hệ thống chữa cháy ngoài trời di động là các xe cứu hỏa. Nó được trang bị với các van khóa lớn và nhỏ. Xe cứu hỏa thường có một téc nước đầy và có thể di chuyển linh hoạt trên đường. Khi xảy ra đám cháy, các nhân viên cứu hỏa sẽ sử dụng dây vòi kết nối với van khóa và dùng nước trong téc để dập lửa.

Lợi ích việc lắp đặt hệ thống phòng cháy chữa cháy

Việc lắp đặt hệ thống PCCC nhằm giảm thiểu nguy cơ cháy nổ và phát hiện kịp thời các sự cố liên quan. Đồng thời cũng đưa ra các cảnh báo để có giải pháp kịp thời. Sử dụng hệ thống PCCC sẽ đem lại nhiều lợi ích. Nhằm giữ an toàn cho tất cả mọi người trong tòa nhà hoặc chung cư.

Khi xảy ra hỏa hoạn sẽ báo động

Lắp đặt hệ thống PCCC trong tòa nhà/chung cư là cần thiết để phòng ngừa và phát hiện sớm các nguy cơ cháy nổ. Hệ thống PCCC giúp đảm bảo an toàn cho mọi người trong tòa nhà/chung cư. Vì vậy, việc lắp đặt hệ thống phòng cháy chữa cháy là bắt buộc khi đưa vào vận hành.

Hệ thống PCCC sẽ phát hiện và cảnh báo sớm cho cư dân và BQL tòa nhà/chung cư khi có dấu hiệu của hỏa hoạn như khói, mùi khét. Khi nhận được cảnh báo, cư dân có thể sơ tán và đảm bảo an toàn cho bản thân và tài sản.

Giảm thiểu ảnh hưởng từ đám cháy

Hệ thống PCCC không chỉ có chức năng phát hiện và báo động sớm về đám cháy. Mà còn tham gia vào quá trình chữa cháy bằng việc sử dụng hệ thống phun nước để ngăn lửa và khói tác động đến cư dân. 

Khi xảy ra đám cháy ở bất kỳ khu vực nào trong tòa nhà/chung cư, hệ thống bơm nước sẽ tự động cung cấp nước để phun nước nhằm dập tắt đám cháy. Đồng thời cũng đảm bảo an toàn cho người dân cũng như tài sản trong khu vực đó.

Các thiết bị sử dụng trong hệ thống phòng cháy chữa cháy

Dưới đây là 2 thiết bị quan trọng trong hệ thống PCCC. Chúng được cấu thành bởi nhiều bộ phận và thiết bị khác nhau.

Hệ thống thiết bị báo cháy

Thiết bị báo cháy đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn cho cư dân và tòa nhà/chung cư. Hệ thống này bao gồm nhiều thiết bị như sau:

• Trung tâm điều khiển báo cháy tự động: bao gồm mainboard điều khiển, biến áp, pin và các module điều khiển.
• Thiết bị đầu vào: bao gồm các loại đầu báo khói, nhiệt, gas và cháy.
• Thiết bị đầu ra: bao gồm bảng điểm phụ, còi báo động, đèn cảnh báo, đèn thoát hiểm và trình quay số điện thoại.

Việc sử dụng và lắp đặt hệ thống thiết bị báo cháy được đánh giá là cần thiết và đúng mức. Để đảm bảo an toàn cho cư dân và tòa nhà/chung cư.

Hệ thống thiết bị chữa cháy

Đối với hệ thống này sẽ được chia thành 3 loại thiết bị chính là: Nước, khí và bọt. Cụ thể:

Hệ thống PCCC dùng nước

Hệ thống Spinkler là một hệ thống phòng cháy chữa cháy tự động được sử dụng phổ biến trong nhiều tòa nhà và khu vực rộng lớn như khách sạn hay trung tâm mua sắm. Hệ thống này bao gồm các đầu phun nước khép kín được trang bị hệ thống báo cháy. Khi kích hoạt sẽ tự động phun nước để dập tắt đám cháy.

Mặc dù hệ thống Spinkler lắp đặt nhanh chóng và không tốn kém. Nhưng nó chỉ được coi là một hệ thống chữa cháy tạm thời và thường không đủ sức mạnh để dập tắt đám cháy lớn. Tuy nhiên, hệ thống Spinkler vẫn được xem là hệ thống phòng cháy chữa cháy tự động hiệu quả nhất hiện nay. Nó cũng được ưa chuộng sử dụng trong nhiều tòa nhà và khu vực có nguy cơ cháy nổ cao.

Hệ thống PCCC dùng bọt

Hệ thống chữa cháy bằng bọt foam được sử dụng để dập tắt các đám cháy gây ra bởi xăng, dầu. Đây là một phương pháp phổ biến trong việc dập tắt đám cháy này.

Khi hệ thống PCCC nhận được tín hiệu báo cháy, nó sẽ tự động phun bọt foam lên bề mặt đám cháy. Bọt foam gồm ba thành phần chính: nước, chất tạo bọt và không khí. Khi sử dụng bọt foam để chữa cháy, an toàn cho nhân viên phòng cháy và cư dân cần được đảm bảo. Bởi vì bọt foam có thể gây cháy nổ khi nén trong bình với áp suất cao.

Hệ thống PCCC dùng khí

Ngày nay, để đảm bảo an toàn trong hệ thống phòng cháy chữa cháy, các tòa nhà/chung cư thường sử dụng khí CO2 lạnh. Tuy nhiên, khi sử dụng khí CO2 trong PCCC, cần chú ý đến an toàn. Bởi vì nó dễ gây bỏng lạnh và suy hô hấp cho những người xung quanh.

Để tránh những vấn đề an toàn này, BQL có thể xem xét sử dụng hỗn hợp khí trơ (bao gồm nitơ, carbon dioxide và argon) thay cho khí CO2 lạnh. Để sử dụng trong hệ thống phòng cháy chữa cháy.

Một số sạng van sử dụng trong hệ thống PCCC

• Trụ cứu hỏa
• Vòi chữa cháy
• Van xả tràn
• Van cổng
• Rọ bơm
• Van góc chữa cháy
• Vọc y
• Van giảm áp
• Tủ cứu hỏa
• Bình cứu hỏa/bình chữa chảy
• Van điện tử,…

Quy trình lắp đặt hệ thống phòng cháy chữa cháy

Hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC) không chỉ giúp ngăn ngừa và cảnh báo mà còn giúp bảo vệ con người và tài sản khỏi tác hại của hỏa hoạn. Tuy nhiên, việc lắp đặt hệ thống PCCC phù hợp tùy thuộc vào từng công trình.

Mặc dù hệ thống PCCC là một yếu tố cần thiết cho tòa nhà/chung cư. Tuy nhiên, vẫn có những chủ đầu tư, BQT và BQL chưa có ý thức về việc phối hợp với cơ quan cứu hoả để lắp đặt hệ thống này. Điều này có thể dẫn đến những hậu quả đáng tiếc khi xảy ra hỏa hoạn. Để đảm bảo an toàn cho cư dân và tài sản trong tòa nhà/chung cư, BQL và BQT cần thiết lập hệ thống PCCC đáp ứng các yêu cầu sau đây:

• Phát hiện và báo đám cháy một cách nhanh chóng khi có sự cố xảy ra.
• Cảnh báo để cư dân, người dân có thể sơ tán kịp thời khi phát hiện có đám cháy.
• Hệ thống PCCC cần được thiết kế và cài đặt riêng biệt, độc lập với nhau để có thể điều khiển dễ dàng khi xảy ra sự cố.
• Đảm bảo hệ thống PCCC không bị tê liệt một phần hoặc toàn bộ trước khi phát hiện ra đám cháy.
• Hệ thống PCCC phải đảm bảo độ bảo mật, an toàn và có hiệu quả thực hiện các chức năng khác mà không gặp sự cố đáng tiếc nào.
• Cần phải có chi phí hợp lý và dễ dàng mở rộng quy mô khi cần thiết.
• Cần phải đảm bảo rằng sự cố thiết bị không ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống PCCC.

Dưới đây là chi tiết về hệ thống phòng cháy chữa cháy. Chúng bao gồm các thiết bị cơ bản và quy trình lắp đặt. Phòng cháy chữa cháy là một công việc quan trọng để đảm bảo an toàn cho tòa nhà/chung cư và cư dân. Hiểu rõ về quy trình và các thiết bị quan trọng trong hệ thống PCCC sẽ giúp BQL và nhân viên kỹ thuật tòa nhà/chung cư hoàn thiện công việc của mình và đáp ứng tiêu chí an toàn PCCC.