Van Cổng Là Gì? Cấu Tạo Và Nguyên Lý Làm Việc Các Loại Van
Van cổng là gì? Van cửa là gì? Hãy cùng tham khảo một số loại van cổng, van cửa và cấu tạo và nguyên lý hoạt động từng loại van qua bài viết sau đây!
Van cổng là gì?
Van cổng là loại van công nghiệp có cơ chế đóng mở dạng nâng lên hạ xuống giống như một cánh cổng để đóng mở van. Do đó chúng được gọi là van cổng, van cửa hay van chặn nước.
Van cổng tên tiếng anh là Gate valve, loại van này thường dùng trong các hệ thống nước, sử dụng tay quay để điều khiển van đóng mở. Để hiểu rõ hơn chúng ta hãy cùng tìm hiểu về cấu tạo và nguyên lý làm việc của van cổng.
Cấu tạo của van cổng
Van cửa có cấu tạo cơ bản gồm 12 bộ phận chính.
- Handwheel
- Yoke sleeve
- Gland Flange
- Gland eye bolt
- Packing
- Bonnet bolt
- Body
- Bonnet
- Black seat
- Stem
- Seat ring
- Wedge
Nguyên lý hoạt động của van cửa
Theo dõi hình ảnh động bạn dễ dàng thấy được sự chuyển động lên xuống của trục van sẽ cho dòng nước đi qua hoặc ngăn chặn hoàn toàn. Thông thường, một đầu trục van cổng được gắn với tay quay, việc xoay vô lăng sẽ làm trục van chuyển động lên xuống.
Khi xoay kịch vô lăng từ phải sang trái đồng nghĩa với việc van đang mở hoàn toàn. Ngược lại, xoay chiều vô lăng từ trái sang phải để đóng van. Điều này giúp bạn dễ dàng hơn trong việc vận hành van dù không biết trạng thái hiện tại của van (đối với van cổng ty chìm).
Van cổng dao là gì?
Van cổng dao là loại van cổng có tiết diện van rất mỏng và hẹp. Phần đĩa van mỏng và sắc như lưỡi dao nên chúng được gọi là van dao hoặc van xẻng.
Van cổng dao được dùng cho các hệ thống chất lỏng có lẫn chất rắn, hệ thống môi chất đặc. Khi đó phần đĩa van dao sắc sẽ giúp dễ dàng cắt qua môi chất, giúp van đóng mở dễ dàng hơn.
Cấu tạo van cửa dao
Van cổng dao được thiết kế với 4 bộ phận chính bao gồm:
- Thân van được làm từ inox hoặc thép WB. Thân van được thiết kế với các vấu nối kiểu Lug. Vì vậy khi kết nối đường ống phải chọn đúng mặt bích tiêu chuẩn tương ứng. Bao gồm các tiêu chuẩn mặt bích như JIS 10K, BS PN16, DIN PN16, ANSI class150.
- Trục van được gắn trực tiếp với đĩa van và vận hành bằng vô lăng hoặc bộ điều khiển.
- Đĩa van được làm từ inox 316 giúp chống ăn mòn, có độ bền cao.
- Bộ điều khiển: phổ biến nhất là tay quay vô lăng. Đối với bộ điều khiển sẽ lắp đặt thêm xi lanh (đối với điều khiển khí nén) và motor điện (đối với điều khiển điện).
Ngoài ra còn có gioăng Teflon hoặc được làm từ chất liệu khác nhằm hạn chế rò rỉ lưu chất. Gioăng làm kín thường được lắp đặt ở giữa đĩa và thân van. Tuy nhiên không phải hệ thống nào sử dụng van dao cũng bắt buộc có gioăng làm kín.
Nguyên lý hoạt động van cổng dao
Tương tự như nguyên lý làm việc của van cổng thông thường, đĩa van dao cũng được nâng lên hạ xuống nhờ tác động vào vô lăng. Điểm đặc biệt là khi ở trạng thái mở hoàn toàn, đĩa van dao không nằm trong môi chất. Điều này tránh được sự sụt áp khi dòng chảy qua van.
Van cổng tín hiệu điện là gì?
Van cổng tín hiệu điện là dạng van cổng ty nổi có kèm công tắc giám sát để truyền tín hiệu về tủ điện. Ưu điểm của dòng van này là có thể nhận biết trạng thái của van thông qua tín hiệu phản hồi, giúp kiểm soát tốt tình trạng của van và tiết lưu dòng chảy của môi chất.
Ưu điểm của van cổng
- Van cửa có kích thước đa dạng DN15 – DN1200, dùng cho các hệ thống lớn và bé khác nhau.
- Đa dạng về tiêu chuẩn kết nối. Kết nối ren, kết nối mặt bích JIS 10K, BS PN16, ANSI #150LB…
- Đa dạng về chất liệu như: đồng, gang, thép, inox,… Dùng cho các môi chất khác nhau như nước, dầu, hóa chất.
- Vận hành đơn giản bằng tay quay trợ lực, dễ thao tác và sử dụng. Hoặc sử dụng các bộ điều khiển tự động để tối ưu nhân công vận hành.
- Van cửa có độ bền cao, hoạt động tốt trong môi trường nước, chất lỏng.
- khi mở hoàn toàn, đĩa van được nâng ra hết khỏi dòng chảy nên ít bị tác động và mất áp suất. Van cửa cho dòng chảy thẳng nên ít bị tổn hao áp suất.
Nhược điểm của van cổng
- Độ kín không cao nên ít được sử dụng trong các hệ thống khí và hơi.
- Hành trình đóng mở van dài hơn van cầu nên thời gian đóng mở van lâu hơn.
- Không phù hợp để điều tiết dòng chảy của môi chất.
Trên đây là những thông tin cơ bản nhất về van cổng, loại van công nghiệp được sử dụng rất phổ biến trong đường ống nước. Mong nhận được ý kiến góp ý của các bạn đọc để chúng tôi hoàn thiện hơn nữa kiến thức và bài viết của mình. Trân trọng!
Xem thêm
Cập nhật vào
Quang Thành
Van cổng thường dụng cho các hệ thống nước nên được gọi là van chặn nước