Hệ thống phòng cháy chữa cháy nhà xưởng là gì? Vì sao nên lắp đặt hệ thống?

Hệ thống phòng cháy chữa cháy nhà xưởng thường được ứng dụng và lắp đặt thông minh, hiện đại tại nhiều khu công nghiệp. Bởi nó không chỉ mang đến những lợi ích tuyệt vời cho cả doanh nghiệp và đảm bảo thực hiện đúng các quy định của phát luật. Vậy cụ thể hệ thống PCCC cho nhà xưởng này là gì? Cùng tìm hiểu chi tiết ngay trong bài viết dưới đây nhé!

Vì sao nên lắp đặt hệ thống phòng cháy chữa cháy nhà xưởng?

Việc lắp đặt hệ thống phòng cháy chữa cháy đã trở nên phổ biến trong thời gian gần đây. Nhờ những lợi ích mà nó đem lại cho mọi công trình. Với tình trạng cháy nổ gia tăng, đặc biệt là trong các khu vực đông dân cư. Việc thi công hệ thống PCCC đã trở thành một yêu cầu cần thiết để bảo đảm an toàn cho cộng đồng và tài sản.

Hệ thống PCCC nhà xưởng đảm bảo an toàn cho người lao động và hàng hóa, tài sản

Các yếu tố sau đây là lý do vì sao hệ thống PCCC được coi là cần thiết và quan trọng cho bất kỳ công trình nào:

• Trong trường hợp xảy ra cháy, hệ thống PCCC sẽ tự động hoạt động để dập tắt đám cháy một cách nhanh chóng và hiệu quả. Kể cả khi không có sự hiện diện của con người.
• Hệ thống PCCC cũng là một phần không thể thiếu trong các công trình nhà xưởng mới hiện nay. Bởi nếu thiếu nó sẽ ảnh hưởng đến quy trình hoàn công của nhà xưởng hoặc nhà kho.
• Việc bảo dưỡng, bảo trì hệ thống PCCC cũng khá dễ dàng và không tốn kém nhiều chi phí.
• Thời gian sử dụng lâu dài và chất lượng luôn được đảm bảo.
• Hiệu quả hoạt động rất cao và linh động, không cần sự tham gia của con người. Đồng thời đảm bảo an toàn và hoạt động ổn định.
• Người lao động luôn được làm việc trong môi trường an toàn khi xảy ra cháy.

Như vậy, việc lắp đặt hệ thống PCCC mang lại nhiều lợi ích to lớn cho các nhà xưởng, kho và nhà máy. Vì vậy, nếu bạn hiểu rõ về hệ thống này, bạn nên lắp đặt nó cho cơ sở sản xuất của mình. Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại hệ thống PCCC khác nhau dành cho nhà xưởng. Hãy tiếp tục tham khảo bài viết dưới đây để có thêm thông tin chi tiết về các loại hệ thống PCCC cho nhà xưởng, cách hoạt động của chúng và chi phí đầu tư cũng như thi công.

Các loại hệ thống phòng cháy chữa cháy nhà xưởng phổ biến

Các loại hệ thống phòng cháy chữa cháy nhà xưởng thường thấy

Hiện nay, trên thị trường có 3 loại hệ thống PCCC được sử dụng phổ biến cho các nhà xưởng công nghiệp:

• Hệ thống PCCC vách tường: Thường được áp dụng cho những nhà xưởng, nhà kho có nguy cơ cháy thấp như: xưởng cơ khí, xưởng in, xưởng gia công hàng thủ công mỹ nghệ.
• Hệ thống PCCC tự động Sprinkler: Thường được áp dụng cho nhà xưởng, kho có nguy cơ cháy cao như: nhà kho hóa chất, nhà kho chứa các vật liệu dễ cháy nổ như bông, vải,…
• Hệ thống chữa cháy bán tự động: Là hệ thống chữa cháy cổ điển, chỉ gồm có hộp chữa cháy, hộp chữa cháy gắn trên vách tường (Hose Reel) chứa các thiết bị như cuộn vòi, lăng phun, bộ van. Kích hoạt chữa cháy bằng van xả đường ống áp lực có sản.

Ngoài ra, còn rất nhiều hệ thống phòng cháy chữa cháy khác. Tuy nhiên, trong bài viết này, chúng ta sẽ tập trung tìm hiểu về hai hệ thống PCCC phổ biến nhất là hệ thống PCCC vách tường và hệ thống PCCC tự động Sprinkler.

Hệ thống chữa cháy vách tường

Hệ thống chữa cháy vách tường được lắp đặt ở các vách tường, cầu thang thoát hiểm và hành lang thang máy. Chúng dùng để đảm bảo an toàn cho các công trình. Hệ thống này sử dụng nước để chữa cháy. Có trạm bơm cấp nước chữa cháy kết nối với hệ thống họng lấy nước vách tường. 

Khi xảy ra cháy, chỉ cần mở van chặn, dòng nước áp lực cao sẽ tự động phun ra để chữa cháy. Khi áp lực nước giảm, hệ thống bơm nước sẽ tự động hoạt động để cung cấp thêm nước cho quá trình chữa cháy.

Các bộ phận cấu tạo cơ bản

Để hoạt động hiệu quả, hệ thống chữa cháy bao gồm các thành phần sau:

• Một bể chứa nước chữa cháy.
• Hệ thống máy bơm dự phòng chạy bằng điện và có chức năng tăng áp.
• Tủ điều khiển máy bơm chạy bằng điện.
• Bình áp lực cao, đồng hồ đo áp lực, rơ le áp lực.
• Hệ thống đổi dòng và van báo động.
• Hệ thống van chặn, van hút xả, van một chiều.
• Hệ thống ống dẫn nước chữa cháy.
• Họng lấy nước chữa cháy trên vách tường.

Hệ thống chữa cháy vách tường

Nguyên lý làm việc của hệ thống

Khi hệ thống hoạt động ở điều kiện bình thường, áp lực nước được giữ ổn định bằng cách điều khiển các bơm bằng trung tâm tự động. Nếu áp lực giảm dưới mức cho phép, bơm bù áp sẽ hoạt động để cung cấp nước cho đường ống và bù trừ lượng áp suất mất đi. 

Trong trường hợp đầu phun mở và áp lực nước giảm đột ngột. Bơm chính sẽ được kích hoạt để cung cấp nước chữa cháy. Tín hiệu báo động sẽ được truyền tới trung tâm báo động và các thiết bị báo động khác cùng lúc.

Quy trình thi công hệ thống PCCC vách tường

• Thiết kế hệ thống được hoàn thiện.
• Tài liệu, nhà cung cấp và sản phẩm được đệ trình.
• Mẫu vật tư được đệ trình.
• Bản vẽ thi công được đệ trình.
• Chuẩn bị nhân lực và thiết bị thi công.
• Tiến hành triển khai thi công.

Cách lắp đặt hệ thống PCCC vách tường

• Thực hiện đo lường, lấy dấu và cắt ống theo kích thước được chỉ định trên bản vẽ thiết kế.
• Lắp đặt giá treo đỡ ống, điều chỉnh chính xác vị trí và cố định chúng trên tường hoặc sàn theo kết cấu của tòa nhà.
• Kết nối ống, van và phụ kiện theo các tiêu chuẩn kỹ thuật của công trình.
• Sử dụng rockwool và chất trét kén nhằm bịt kín khe hở. Nhằm ngăn chặn cháy lan sang các khu vực khác.
• Tiến hành vệ sinh, lau chùi các ống, van và phụ kiện tại vị trí lắp đặt.
• Thử áp lực, kiểm tra sự rò rỉ của đường ống.
• Hoàn thiện đầu nối của hệ thống.

Tham khảo thêm Cách lắp đặt hệ thống PCCC

Hệ thống PCCC Sprinkler

Hệ thống Sprinkler (hay còn gọi là hệ thống phun nước tự động) được thiết kế để tự động phun nước khi nhiệt độ xung quanh đạt một mức độ kích hoạt nhất định. Hệ thống sử dụng các vòi xả được kín lại và luôn sẵn sàng ở chế độ hoạt động thường trực. 

Tuy nhiên, vòi xả chỉ hoạt động khi có sự kích hoạt từ nhiệt độ môi trường xung quanh. Do đó hệ thống này chỉ có khả năng chữa cháy tại các điểm bị cháy và trên một diện tích bảo vệ nhất định.

Phân loại hệ thống chữa cháy tự động 

Sprinkler system là hệ thống tự động chữa cháy bằng vòi phun nước. Chúng hoạt động theo nguyên tắc nhiệt độ và áp suất. Có ba loại hệ thống sprinkler phổ biến: ướt, khô và xả tràn. Một loại khác là kích hoạt trước.

• Hệ thống sprinkler ướt được gắn trên mái và có sẵn nước. Chúng được kết nối với nguồn cấp nước. Khi nhiệt độ đầu phun vượt quá mức độ kích hoạt, nước sẽ tự động phun ra để dập tắt đám cháy.
• Hệ thống sprinkler khô cũng được kết nối với nguồn cấp nước. Tuy nhiên đường ống trong hệ thống này chứa không khí hoặc nitrogen. Khi đầu phun kích hoạt, khí bên trong đường ống sẽ tràn ra. Mở van khô để cho nước từ nguồn cấp chảy vào đường ống và phun ra qua các đầu phun.
• Hệ thống sprinkler xả tràn sử dụng đầu phun hở được kết nối với nguồn cấp nước. Sau khi hệ thống báo cháy được kích hoạt, van xả tràn sẽ mở. Nó cho phép nước chảy vào đường ống và phun ra qua các đầu phun trong công trình.
• Hệ thống sprinkler kích hoạt trước cũng được kết nối với nguồn cấp nước. Tuy nhiên đường ống trong hệ thống này chứa không khí. Bộ phận báo cháy được lắp đặt kết hợp với đầu phun. Khi bộ phận báo cháy được kích hoạt, nước sẽ chảy vào đường ống và phun ra qua các đầu phun đã được kích hoạt để dập tắt đám cháy.

Hệ thống PCCC Sprinkler

Cơ chế vận hành

Hệ thống chữa cháy sprinkler là một mạng lưới PCCC sprinkler liên kết các đường ống chạy ngầm dưới đất và trên mặt đất. Thông thường, áp lực trong mạng đường ống luôn được duy trì ở mức áp lực làm việc nhất định, do bơm bù tạo ra. Tuy nhiên, do một số yếu tố khách quan, luôn có sự thất thoát nước từ mạng đường ống trở về nguồn cấp nước do độ kín của các van. 

Khi đó, áp lực trong hệ thống sẽ giảm chậm đến giá trị ngưỡng áp lực khởi động của công tắc áp lực điều khiển bơm bù. Tín hiệu điện sẽ được truyền về tủ trung tâm điều khiển. Sau đó trung tâm điều khiển sẽ điều khiển các rơle cấp điện cho bơm bù hoạt động. Nhằm bù vào lượng nước bị hao hụt trên đường ống. Đồng thời tạo ra tín hiệu báo chế độ làm việc của bơm bù. 

Khi áp suất trong đường ống cứu hỏa đạt đến giá trị áp lực làm việc ban đầu. Công tắc áp lực đạt ngưỡng ngắt, tạo tín hiệu điện truyền về trung tâm điều khiển. Qua các rơ le sẽ cắt nguồn điện cung cấp cho bơm bù, bơm bù sẽ tự ngắt.

Khi nhiệt độ tại vị trí cháy tăng lên và đạt đến ngưỡng cố định. Hệ thống chữa cháy tự động sprinkler sẽ được kích hoạt. Nước trong đường ống dưới áp lực sẽ được phun vào vùng cháy. Tuy nhiên, do lượng nước cần để chữa cháy rất lớn, áp lực trong hệ thống sẽ giảm rất nhanh. 

Bơm bù sẽ làm việc nhưng không đủ để bù đầy lượng nước bị hao hụt trong quá trình chữa cháy. Do đó áp lực trong đường ống sẽ tiếp tục giảm. Khi áp suất trong đường ống giảm xuống mức ngưỡng áp lực làm việc của công tắc áp lực điều khiển bơm chữa cháy. Công tắc áp lực của máy bơm sẽ hoạt động. 

Trung tâm điều khiển sẽ điều khiển rơ le ngắt điện bơm bù. Đồng thời khởi động máy bơm chữa cháy tiếp tục cấp nước cho hệ thống chữa cháy sprinkler. Trung tâm điều khiển cũng sẽ phát tín hiệu báo động và báo trạng thái làm việc của các bơm.

Trong trường hợp máy bơm chữa cháy chính không hoạt động vì hư hỏng. Sau một thời gian nhất định, trung tâm điều khiển chữa cháy tự động sẽ điều khiển rơle khởi động máy bơm chữa cháy dự phòng. Để hoạt động và cung cấp nước cho quá trình chữa cháy. Sau khi hoàn tất quá trình chữa cháy, bơm cần phải được tắt. Các vòi phun đã được kích hoạt cần được thay thế. Và các thiết bị chính cần được bảo dưỡng và hệ thống chữa cháy sprinkler được đưa về trạng thái sẵn sàng.

Nhiệt độ vận hành

Nhiệt độ bên trong hệ thống sprinkler sẽ dẫn đến các vấn đề kỹ thuật như làm vỡ ống thủy tinh. Hoặc làm cho khung kim loại nóng chảy và phá vỡ kết cấu của cơ cấu bịt kín vòi phun. Khiến nước từ đường ống phun ra tại lỗ phun nước.

Theo tiêu chuẩn NFPA, có 6 mức nhiệt độ đầu phun sprinkler kích hoạt (tyco sprinkler head temperature ratings) như sau: Từ 135°F đến 170°F là nhiệt độ thông thường; Từ 175°F đến 225°F là nhiệt độ trung bình; Từ 250°F đến 300°F là nhiệt độ cao; Từ 325°F đến 375°F là nhiệt độ khá cao; Từ 400°F đến 475°F là nhiệt độ rất cao; Từ 500°F trở lên là nhiệt độ vô cùng cao. Những bóng thủy tinh và khung kim loại nóng chảy này được xác định bằng bảng màu cho từng nhiệt độ hoạt động khác nhau. Nhằm giúp việc xác định nhiệt độ hoạt động của từng loại dễ dàng hơn.

Cần chú ý đến nhiệt độ vận hành của toàn hệ thống PCCC

Cách lựa chọn nhiệt độ cho vòi xả phụ thuộc vào nhiệt độ của khu vực mà nó sẽ được lắp đặt. Trong điều kiện bình thường không có cháy. Nhiệt độ kích hoạt của vòi sprinkler phải cao hơn nhiệt độ bình thường của khu vực. 

Nếu chọn nhiệt độ hoạt động của vòi chữa cháy sprinkler thấp hơn nhiệt độ bình thường của khu vực. Hệ thống chữa cháy có thể bị kích hoạt mà không cần thiết. Tuy nhiên, không nên chọn vòi có nhiệt độ quá cao so với nhiệt độ bình thường của khu vực. 

Vì khi xảy ra cháy, đám cháy có thể đã gây ra thiệt hại quá lớn trước khi đạt được nhiệt độ kích hoạt của đầu sprinkler. Nhiệt độ hoạt động của đầu phun sprinkler sẽ quyết định khả năng phản ứng của nó trong trường hợp xảy ra sự cố.

Bán kính khi phun nước của đầu phun

Việc xác định bán kính bảo vệ của đầu phun sprinkler là rất quan trọng trong việc bảo vệ công trình. Bán kính này sẽ quyết định diện tích mà một đầu phun sprinkler có thể bảo vệ. Từ đó ta có thể tính toán số lượng đầu phun cần sử dụng để bảo vệ toàn bộ khu vực. 

Tiêu chuẩn Việt Nam 7336:2003 phân loại các hệ thống sprinkler dựa trên mức độ nguy cơ phát sinh đám cháy tại các cơ sở. Và quy định diện tích bảo vệ tương ứng cho mỗi loại cơ sở. Cụ thể:

• Công trình có nguy cơ cháy thấp có diện tích bảo vệ của một đầu phun sprinkler là 12m2. 
• Công trình có nguy cơ cháy trung bình thuộc Nhóm I, Nhóm II và Nhóm III có diện tích bảo vệ của một đầu phun sprinkler là 12m2. 
• Công trình có nguy cơ cháy trung bình thuộc Nhóm III. Đặc biệt có diện tích bảo vệ của một đầu phun sprinkler là 9m2. 
• Công trình có nguy cơ cháy cao như khu vực sản xuất, kho bảo quản chất cao có diện tích bảo vệ của một đầu phun sprinkler là 9m2. 

Từ tiêu chuẩn này, ta có thể tính toán bán kính của các đầu phun sprinkler. Nhằm đảm bảo hệ thống phun nước tự động hoạt động hiệu quả nhất cho từng khu vực bảo vệ.

Quy định trang bị hệ thống PCCC Sprinkler với các công trình

Theo TCVN 3890:2009, việc đầu tư và lắp đặt hệ thống chữa cháy tự động sprinkler cũng như các hệ thống chữa cháy khác, đều phải dựa trên phân tích nguy cơ cháy nổ và các yếu tố liên quan đến bảo vệ con người, tài sản. Như kho hàng hóa, lưu trữ, các công trình cáp, phòng, buồng sử dụng làm kho, khu vực sản xuất, phòng máy biến áp, biến thế và các phân xưởng kỹ thuật khác.

Để biết thêm thông tin về lựa chọn, thiết kế và lắp đặt hệ thống chữa cháy tự động sprinkler. Khách hàng có thể tham khảo các tiêu chuẩn liên quan như: TCVN 5760, TCVN 6101, TCVN 6305, TCVN 7161, TCVN 7336 và các tiêu chuẩn khác.

Chi phí thi công hệ thống phòng cháy chữa cháy nhà xưởng dựa vào yếu tố nào?

Quy mô công trình cần thi công

Việc lắp đặt hệ thống chữa cháy PCCC cho nhà ở và căn hộ sẽ khác biệt hoàn toàn so với các công trình lớn như khu chung cư, tòa nhà cao tầng hay trung tâm thương mại. Vì vậy, điều này sẽ ảnh hưởng đến chi phí lắp đặt. Các công trình lớn sẽ yêu cầu sử dụng nhiều thiết bị với độ chính xác cao và thời gian thiết kế, thi công sẽ dài hơn so với các công trình nhỏ hơn.

Sau khi kỹ sư khảo sát địa điểm sẽ cung cấp cho khách hàng bảng giá chính xác. Chúng sẽ dựa trên cấu trúc của công trình để đảm bảo sự hiệu quả và an toàn cho hệ thống chữa cháy PCCC.

Chất lượng thiết bị lắp đặt

Các loại thiết bị được sử dụng trong hệ thống PCCC đa dạng và phụ thuộc vào tính chất của công trình. Đơn vị cung cấp sẽ tư vấn cho khách hàng chi tiết để lựa chọn thiết bị phù hợp nhất. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng sẽ do khách hàng đưa ra.

Chất lượng thiết bị lắp đặt trong hệ thống phòng cháy chữa cháy nhà xưởng

Tất nhiên phải lựa chọn đơn vị cung ứng uy tín, chất lượng như Tuấn Hưng Phát. Bởi những đơn vị này sẽ cam kết sử dụng các thiết bị PCCC đáp ứng tiêu chuẩn và có nguồn gốc rõ ràng. Từ đó, mang lại sự an tâm tuyệt đối cho khách hàng.

Chi phí thiết kế và thẩm duyệt

Trước khi bắt đầu thi công, đơn vị thi công sẽ gửi đội kỹ sư chuyên nghiệp để tiến hành khảo sát địa điểm và lập kế hoạch thiết kế. Sau khi hoàn thành, bản thiết kế sẽ được đưa vào hồ sơ và trình Cảnh sát PCCC xét duyệt.

Tất cả các bước này đều được thực hiện chủ động và đều có chi phí tính trong ngân sách. Do đó, quý khách cần lưu ý về vấn đề này và thảo luận kỹ lưỡng với địa chỉ thực hiện mà quý khách đang hợp tác.

Các chi phí khác

Trong quá trình thi công hệ thống PCCC, có thể xảy ra các phát sinh chi phí, dù ít hay nhiều. Vì vậy, để đối phó với tình huống này, bạn cần chuẩn bị một khoản phí dự phòng. Lập kế hoạch thi công cẩn thận sẽ giúp giảm thiểu khả năng xảy ra các khoản phát sinh không mong muốn.

Những yếu tố đã nêu ở trên đều ảnh hưởng đến giá thiết kế và thi công hệ thống PCCC. Vì vậy để làm việc với đơn vị thi công dễ dàng hơn, bạn nên tham khảo và nắm rõ các vấn đề này.

Mong rằng, với những thông tin về hệ thống phòng cháy chữa cháy nhà xướng đã giúp mọi người hiểu hơn về chúng. Nếu bạn còn thắc mắc về hệ thống này mà mua các thiết bị PCCC chất lượng, chính hãng, giá rẻ. Liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ nhanh chóng.

Tìm hiểu thêm:

• Các hệ thống PCCC trong nhà phổ biến
• Hướng dẫn thiết kế hệ thống phòng cháy chữa cháy chi tiết